ข้อดีของ Busway สำหรับอาคารและโรงงานอุตสาหกรรม: ทางเลือกที่คุ้มค่ากว่าสายไฟเดิม

ในยุคที่เทคโนโลยีและการใช้พลังงานไฟฟ้าเป็นหัวใจสำคัญของการขับเคลื่อนธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นอาคารสำนักงานสูงระฟ้า โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ หรือแม้แต่ Data Center การวางระบบไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพจึงเป็นเรื่องที่ไม่ควรมองข้าม

หนึ่งในนวัตกรรมที่เข้ามาปฏิวัติวงการระบบจ่ายไฟฟ้าคือ "Busway" หรือที่หลายคนคุ้นเคยในชื่อ "Busduct" ซึ่งกำลังได้รับความนิยมอย่างมากในการทดแทนการเดินสายไฟแบบดั้งเดิม เพราะนอกจากจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการจ่ายไฟแล้ว ยังช่วยลดต้นทุนและเพิ่มความปลอดภัยได้ในระยะยาว บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกข้อดีของ Busway ว่าทำไมถึงเป็นคำตอบที่ใช่สำหรับโครงสร้างพื้นฐานยุคใหม่

Busway คืออะไร?

Busway (บัสเวย์) หรือบางครั้งเรียกว่า Busduct (บัสดักท์) คือระบบนำไฟฟ้าสำเร็จรูปที่ถูกออกแบบมาเพื่อใช้แทนการเดินสายไฟจำนวนมากในรางเคเบิลแบบเดิม หากจะอธิบายให้เข้าใจง่ายที่สุด busduct คือ "ทางด่วนสำหรับกระแสไฟฟ้า" ที่มีลักษณะเป็นแท่งตัวนำทำจากทองแดงหรืออะลูมิเนียม หุ้มด้วยฉนวนไฟฟ้าอย่างดี และบรรจุอยู่ในรางโลหะที่แข็งแรงทนทาน

ระบบ Bus way ถูกออกแบบมาให้สามารถรองรับการส่งจ่ายกระแสไฟฟ้าปริมาณมากได้อย่างมีเสถียรภาพ โดยมีจุดเด่นที่โครงสร้างกะทัดรัด สวยงาม และเป็นระเบียบ ซึ่งต่างจากการเดินสายไฟแบบเดิมที่ต้องใช้พื้นที่เยอะและดูรกรุงรัง ด้วยคุณสมบัติเหล่านี้ ทำให้ Busway กลายเป็นมาตรฐานใหม่สำหรับการจ่ายไฟฟ้าประธาน (Main Feeder) ในอาคารสูงและโรงงานอุตสาหกรรมสมัยใหม่ทั่วโลก

ข้อดีของ Busway ที่เหนือกว่าสายไฟแบบเดิม

การเปลี่ยนมาใช้ระบบ Busway ไม่ใช่แค่เทรนด์แฟชั่นทางวิศวกรรม แต่เป็นการลงทุนที่ให้ผลตอบแทนคุ้มค่าในหลายมิติ เรามาดู 7 ข้อดีหลักที่ทำให้ Busway เหนือกว่าการเดินสายไฟร้อยท่อแบบเดิมกัน

1) ติดตั้งง่ายและรวดเร็ว ลดต้นทุนแรงงาน

หนึ่งในปัญหาใหญ่ของการก่อสร้างคือความล่าช้า แต่ การ ติด ตั้ง busduct นั้นสามารถทำได้รวดเร็วกว่าการดึงสายไฟแบบเดิมมาก เนื่องจาก Busway ถูกผลิตมาเป็นท่อนสำเร็จรูปจากโรงงาน (Pre-fabricated) เพียงแค่นำมาประกอบต่อกันด้วยน็อตเหมือนการต่อจิ๊กซอว์ ก็สามารถใช้งานได้ทันที

ความง่ายนี้ช่วยลดระยะเวลาในการติดตั้งหน้างานได้ถึง 50-70% เมื่อเทียบกับการเดินสายไฟที่ต้องใช้คนจำนวนมากในการดึงสาย ลากสาย และจัดสายไฟให้เข้าที่ เมื่อเวลาทำงานลดลง ค่าใช้จ่ายด้านแรงงานก็ลดลงตามไปด้วย ทำให้ผู้รับเหมาและเจ้าของโครงการสามารถควบคุมงบประมาณและส่งมอบงานได้ตรงตามกำหนดเวลา

2) ประหยัดพื้นที่และเพิ่มความเป็นระเบียบ

ในอาคารสูงหรือโรงงาน พื้นที่ทุกตารางเมตรมีมูลค่ามหาศาล สายไฟขนาดใหญ่จำนวนมากต้องใช้รางเคเบิลขนาดใหญ่และรัศมีวงเลี้ยวที่กว้าง ซึ่งกินพื้นที่ใช้สอยไปโดยเปล่าประโยชน์ แต่สำหรับ Busway นั้นมีขนาดกะทัดรัดกว่ามาก สามารถติดตั้งแนบไปกับผนังหรือเพดานได้อย่างเรียบร้อย

รูปทรงที่เป็นแท่งสี่เหลี่ยมทำให้การเข้ามุมฉาก 90 องศาทำได้คมและประหยัดพื้นที่กว่าการดัดโค้งสายไฟ ส่งผลให้พื้นที่ในช่องชาร์ป (Shaft) หรือพื้นที่เหนือฝ้าเพดานเหลือมากขึ้น ช่วยให้อาคารมีความเป็นระเบียบสวยงาม อีกทั้งยังช่วยให้การไหลเวียนของอากาศในพื้นที่ติดตั้งดีขึ้น ซึ่งเป็นผลพลอยได้ที่ดีต่อระบบปรับอากาศในอาคารอีกด้วย

3) ความปลอดภัยสูงกว่า ลดความเสี่ยงไฟไหม้

ความปลอดภัยคือหัวใจสำคัญของระบบไฟฟ้า โครงสร้างของ Busduct นั้นเป็นระบบปิด ที่มีเกราะโลหะห่อหุ้มมิดชิด ช่วยป้องกันความเสียหายทางกายภาพจากการกระแทก หรือสัตว์กัดแทะอย่างหนูที่มักเป็นสาเหตุของไฟฟ้าลัดวงจรในระบบสายไฟ

นอกจากนี้ วัสดุฉนวนที่ใช้ใน Busway มาตรฐานสูงมักเป็นวัสดุที่ไม่ลามไฟ และไม่ปล่อยก๊าซพิษเมื่อเกิดความร้อนสูง (Halogen Free) การระบายความร้อนของแท่งตัวนำก็ทำได้ดีกว่าสายไฟที่มัดรวมกัน ทำให้ลดความเสี่ยงเรื่องความร้อนสะสมและการเกิดอัคคีภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้อยู่อาศัยและผู้ปฏิบัติงานในโรงงาน

4) รองรับกระแสไฟสูง ใช้งานได้ในโรงงานขนาดใหญ่

สำหรับโรงงานอุตสาหกรรมที่มีเครื่องจักรขนาดใหญ่ หรืออาคารที่ต้องการใช้ไฟฟ้าปริมาณมหาศาล Busway คือคำตอบที่ดีที่สุด เพราะถูกออกแบบมาให้รองรับกระแสไฟฟ้าได้สูงมาก (High Ampacity) โดยทั่วไปสามารถรองรับได้ตั้งแต่ไม่กี่ร้อยแอมป์ไปจนถึงระดับ 6300 แอมป์ หรือมากกว่านั้น

ในขณะที่การใช้สายไฟเพื่อรองรับกระแสระดับเดียวกัน ต้องใช้สายไฟควบ (Multiple runs) จำนวนมหาศาล ซึ่งยุ่งยากและเสี่ยงต่อปัญหา Load imbalance หรือกระแสไฟไหลไม่เท่ากันในแต่ละเส้น แต่ Busway มีค่าความต้านทานต่ำและมีคุณสมบัติทางไฟฟ้าที่เสถียร ช่วยลดปัญหาแรงดันตก (Voltage Drop) ทำให้เครื่องจักรและอุปกรณ์ไฟฟ้าทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

5) Tap-off ได้สะดวก ย้ายจุด load ง่าย ไม่ต้องรื้อระบบ

นี่คือจุดเด่นที่ทำให้โรงงานและ Data Center ชื่นชอบ Busway มากที่สุด นั่นคือความสามารถในการปรับเปลี่ยนจุดจ่ายไฟ หรือที่เรียกว่า "Plug-in Unit" หรือ Tap-off box ระบบ Bus way จะมีช่องเปิด (Plug-in slot) เตรียมไว้ตลอดแนวความยาว ทำให้เราสามารถติดตั้งตู้แยกวงจรเพื่อจ่ายไฟให้กับเครื่องจักรใหม่ได้ทันทีโดยไม่ต้องตัดต่อสายไฟเมน

หากมีการย้ายไลน์การผลิต คุณก็เพียงแค่ถอดกล่อง Plug-in แล้วย้ายไปติดตั้งในตำแหน่งใหม่ได้เลย โดยไม่ต้องรื้อระบบไฟฟ้าเดิมทิ้ง ซึ่งต่างจากระบบสายไฟที่การแก้ไขหน้างานเป็นเรื่องใหญ่ ยุ่งยาก และต้องดับไฟทั้งระบบเพื่อความปลอดภัย ความยืดหยุ่นนี้ช่วยให้ธุรกิจปรับตัวได้ไวและไม่สะดุด

6) ลดค่าใช้จ่ายระยะยาว (Long-term Cost Saving)

แม้ว่าต้นทุนเริ่มต้นของอุปกรณ์ Busway อาจจะดูสูงกว่าสายไฟในบางกรณี แต่เมื่อมองภาพรวมแบบ Total Cost of Ownership แล้ว Busway ช่วยลดค่าใช้จ่ายได้มากกว่า ทั้งในแง่ของค่าติดตั้งที่ถูกกว่า ค่าบำรุงรักษาที่ต่ำกว่า และการประหยัดพลังงาน

เนื่องจาก Busway มีโครงสร้างที่ช่วยระบายความร้อนได้ดีและมีค่าความต้านทานต่ำ ทำให้เกิดการสูญเสียพลังงานในระบบน้อยกว่าสายไฟ ส่งผลให้ค่าไฟฟ้าลดลงในระยะยาว นอกจากนี้ วัสดุของ Busway ยังสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้หากมีการรื้อถอนหรือย้ายสถานที่ติดตั้ง ซึ่งถือเป็นความคุ้มค่าที่ระบบสายไฟมอบให้ไม่ได้

7) มีความทนทานสูง อายุการใช้งานยาวกว่า

โครงสร้างที่แข็งแรงของ Busduct ทำให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน การใช้แท่งตัวนำที่เคลือบสารป้องกัน (เช่น ดีบุกหรือเงิน) ที่จุดต่อ ช่วยลดการกัดกร่อนและการเกิดออกไซด์ ทำให้ประสิทธิภาพการนำไฟฟ้าคงที่ตลอดอายุการใช้งาน

นอกจากนี้ ระบบ Busway ยังมีความสามารถในการทนต่อแรงดูดแม่เหล็กไฟฟ้า (Short Circuit Strength) ได้สูงกว่าสายไฟมาก เมื่อเกิดการลัดวงจร รุนแรง โครงสร้างของ Busway จะไม่สะบัดหรือเสียหายง่ายเหมือนสายไฟ ทำให้ระบบมีความน่าเชื่อถือสูง (Reliability) เหมาะสำหรับอาคารที่ต้องการความเสถียรของระบบไฟฟ้าในระดับสูงสุด

ข้อดีของ Busway สำหรับอาคารสูง

ในอาคารสูงระฟ้า การส่งจ่ายไฟฟ้าจากชั้นล่างขึ้นสู่ยอดตึกเป็นเรื่องท้าทาย ระบบ Busway ตอบโจทย์นี้ได้อย่างสมบูรณ์แบบในรูปแบบของแนวดิ่ง (Riser) การใช้ Busway เดินขึ้นตามช่องชาร์ปช่วยประหยัดพื้นที่อันมีค่า ทำให้เจ้าของโครงการสามารถเพิ่มพื้นที่ขายหรือพื้นที่เช่าได้มากขึ้น

นอกจากนี้ การติดตั้ง Plug-in Unit ในแต่ละชั้นเพื่อจ่ายไฟเข้าสู่ตู้ DB ประจำชั้น ทำได้ง่ายและเรียบร้อยกว่าการเดินสายเมนแยกแต่ละชั้นขึ้นมาจากห้องไฟฟ้าหลัก ซึ่งช่วยลดความซับซ้อนของระบบสายไฟในอาคาร และง่ายต่อการตรวจสอบดูแลรักษา หากเกิดปัญหาที่ชั้นใด ก็สามารถจัดการเฉพาะจุดได้สะดวก

ข้อดีของ Busway สำหรับโรงงานอุตสาหกรรม

สำหรับภาคอุตสาหกรรม ความยืดหยุ่นคือหัวใจสำคัญ โรงงานมักมีการปรับเปลี่ยนไลน์การผลิต เพิ่มเครื่องจักร หรือย้ายตำแหน่งอุปกรณ์อยู่เสมอ การใช้ระบบ Busduct เดินลอยเหนือแนวเครื่องจักรช่วยให้การจ่ายไฟทำได้ครอบคลุมทุกจุด หากต้องย้ายเครื่องจักร ก็เพียงแค่ย้ายจุด Tap-off ตามไปได้ทันที

ยิ่งไปกว่านั้น ในสภาพแวดล้อมโรงงานที่มีฝุ่นละอองหรือความร้อน ระบบ Busway แบบ IP Protection สูงๆ สามารถป้องกันสิ่งแปลกปลอมและละอองน้ำได้ดีกว่ารางสายไฟแบบเปิด ช่วยลดเวลา Downtime ที่อาจเกิดจากระบบไฟฟ้าขัดข้อง ทำให้กระบวนการผลิตดำเนินไปได้อย่างต่อเนื่อง

Schneider Electric Busway: โซลูชันสำหรับอาคารและโรงงานยุคใหม่

เมื่อพูดถึงผู้นำด้านการจัดการพลังงานระดับโลก Schneider Electric คือแบรนด์ที่ได้รับความไว้วางใจสูงสุดในกลุ่มผลิตภัณฑ์ busduct schneider มีโซลูชันที่ครอบคลุมทุกความต้องการ ตั้งแต่รุ่น I-Line ที่มีความทนทานสูงสำหรับโรงงาน ไปจนถึงรุ่น Canalis ที่เหมาะสำหรับอาคารพาณิชย์และ data center busway ที่ต้องการความเสถียรขั้นสุด

จุดเด่นของชไนเดอร์ อิเล็คทริค คือเทคโนโลยีการเชื่อมต่อที่มั่นใจได้เรื่องความปลอดภัย และนวัตกรรมวัสดุที่ช่วยระบายความร้อนได้อย่างดีเยี่ยม พร้อมทีมงานผู้เชี่ยวชาญที่พร้อมให้คำปรึกษา หากคุณกำลังมองหาโซลูชันระบบจ่ายไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพและได้มาตรฐานสากล 

นอกจากนี้ ที่ชไนเดอร์ อิเล็คทริค (Schneider Electric) ยังมีอุปกรณ์และโซลูชั่นด้านไฟฟ้า พลังงาน และโซลูชั่นด้านความยั่งยืนอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น สวิตช์ไฟ เซอร์กิตเบรกเกอร์ ตู้โหลดเซ็นเตอร์ scada software โซลูชั่น อาคารอัจฉริยะ และอื่นๆ อีกมากมาย สามารถเลือกชมผลิตภัณฑ์ได้ที่เว็บ www.se.com หรือ ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมกับทางศูนย์บริการลูกค้าสัมพันธ์ ได้เลย

ติดตามเรื่องราวดี ๆ จาก ชไนเดอร์ อิเล็คทริค ได้ที่

เว็บไซต์: www.se.com

Facebook: Schneider Electric

Instagram: schneiderelectric_th

LinkedIn: Schneider Electric

Lazada: Schneider Electric

Shopee: Schneider Electric official

LINE Official: ชไนเดอร์ อิเล็คทริค